Η συζήτηση για την απόδοση ιδιοτήτων προσώπου σε μη ανθρώπινες οντότητες απασχολεί ολοένα και περισσότερο τόσο την ακαδημαϊκή κοινότητα, όσο και τους θεσμούς. Η νοημοσύνη, η αυτονομία και η αποτελεσματικότητα που επιδεικνύουν τα σύγχρονα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, εγείρουν πιεστικά ερωτήματα σχετικά με τα ζητήματα ηθικής ευθύνης που συνεπάγεται η δράση τους. Στο δοκίμιό μας επικεντρώνουμε τη συζήτησή μας στις αυτόνομες πολεμικές μηχανές, καθώς η δράση τους, ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η χρήση τους προκαλούν φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις. [PERSONHOOD, 2020]

3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΜΙΘΕ, 2014. DOI: 10.13140/RG.2.2.18587.11041

Σήμερα, το πρόβλημα της προθετικότητας γίνεται ξανά επίκαιρο στους κόλπους της γνωσιακής επιστήμης, καθώς την τελευταία δεκαετία, σημαντικές θέσεις για την ενσώματη νόηση προκαλούν το ενδιαφέρον, εξαλείφοντας νοητικά φαινόμενα και εσωτερικές αναπαραστάσεις. Όμως, η φιλοσοφική παράδοση αυτών των θέσεων ενσώματης νόησης, καθώς βρίσκεται εν πολλοίς στην φαινομενολογία, δίνει στην προθετικότητα ρόλο κομβικής σημασίας.

6^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας της Επιστήμης | Τμήμα ΙΦΕ – ΕΚΠΑ, 03-05 Δεκεμβρίου 2020 | DOI: 10.13140/RG.2.2.13671.47520

Κάνοντας τον διαχωρισμό ανάμεσα σε quasi ηθικό πράκτορα και κυριολεκτικά ηθικό πράκτορα, θα επιχειρήσω να περιγράψω τις προϋποθέσεις εκείνες, πέρα από την αυτονομία και τη συμπεριφορά, οι οποίες θα πρέπει να πληρούνται ώστε να μπορούμε να αποδώσουμε χαρακτηριστικά ηθικού προσώπου σε ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης. Ένα τέτοιο σύστημα δυνητικά, εκτός από καθήκοντα, θα μπορεί να έχει δικαιώματα, υποχρεώσεις και ευθύνες και να συνυπάρχει με τα άλλα νοήμονα όντα ή συστήματα σε μια αναθεωρημένη ενδεχομένως μορφή κοινωνικού ιστού. [ΕΚΠΑ, 2020]

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γνωσιακής Επιστήμης, Συμπόσιο Άνθρωποι και Ρομπότ: Κοινές Αρχές και Ουσιώδεις Διαφορές. Ελληνική Εταιρεία Γνωσιακής Επιστήμης. Αθήνα. 2013. DOI: 10.13140/RG.2.2.17433.67681

Στις προσεγγίσεις ενσώματης και μη αναπαραστασιακής γνωσιακής επιστήμης (Non–Representational Cognitive Science NRCS) η νόηση θεωρείται όχι ως το αιτιακό ενδιάμεσο μιας υπολογιστικής διαδικασίας εισροών – εκροών (μιας μηχανής Turing για παράδειγμα) αλλά ως μια διαδικασία αλληλεξάρτησης του νοήμονος όντος με το το περιβάλλον μέσα στο οποίο αυτό δρα.

Η ζωή στο δεύτερο μισό της σκακιέρας προβλέπεται συναρπαστική και ταυτόχρονα τρομακτική. Οι νέες προκλήσεις και ευκαιρίες θα αναδείξουν σύντομα νέους κυρίαρχους του παιχνιδιού, νέες υπηρεσίες, νέα προϊόντα, νέους τρόπους ζωής και όλοι εμείς θα προσαρμοζόμαστε και θα αφομοιώνουμε τις εξελίξεις, κάνοντάς τες αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας –περίπου όπως κάναμε στο παρελθόν με το αυτοκίνητο, το κινητό τηλέφωνο και το ίντερνετ. [ΒΟΟΚ PRESS, 2020]

2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΜΙΘΕ, 2012. DOI: 10.13140/RG.2.2.12610.22723/1

Η ανακοίνωση αυτή περιλαμβάνει: [α] μια συνοπτική κριτική επισκόπηση των κύριων χαρακτηριστικών που αποδίδουν οι διάφορες επιστημονικές και φιλοσοφικές θεωρήσεις στην ενσώματη νόηση και τη διαδικασία της νοηματοδότησης,  [β] τις συνέπειες αυτών των θέσεων για τον προσδιορισμό της έννοιας του νοήματος και [γ] μια νέα ερμηνεία για την νοηματοδότηση ως συστημική ιδιότητα της ενσώματης νόησης.

Το ερώτημα «Πώς είναι να είσαι μηχανή;» αναφέρεται στην υποκειμενική εμπειρία κάποιου νοήμονος οργανισμού, που συμβαίνει να είναι μια σκεπτόμενη μηχανή, αποτελούμενη από τσιπάκια, τρανζίστορ, καλώδια, αισθητήρες κτλ. Εν πρώτοις υποθέτουμε ότι η υποκειμενική εμπειρία του να είναι κάποιος μηχανή, θα είναι διαφορετική της υποκειμενικής εμπειρίας του να είναι κανείς άνθρωπος και συνεπώς ένας άνθρωπος δεν μπορεί να «βιώνει» τον κόσμο όπως μια μηχανή, ή μια μηχανή δεν μπορεί να «βιώνει» τον κόσμο όπως ένας άνθρωπος. [BOOK PRESS, 2020]

3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γνωσιακής Επιστήμης, Ελληνική Εταιρεία Επιστημών της Γνώσης και της Νόησης, Λεύκες Πάρου, 2011.

Στην ανακοίνωση αυτή παρουσιάζω ορισμένα από τα βασικά σημεία της φιλοσοφίας του Heidegger, που αποτελούν ενδιαφέρον πεδίο συζήτησης για το θεωρητικό υπόβαθρο των γνωσιακών επιστημών και νευροεπιστημών και παράλληλα συγκροτώ ένα επιχείρημα για την περαιτέρω διερεύνηση του θέματος.

Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίσαμε τον HAL 9000 ως βασικό πρωταγωνιστή της ταινίας του Stanley Kubrick «2001, Η Οδύσσεια του Διαστήματος», της οποίας το σενάριο βασίστηκε σε διηγήματα του Arthur Clarke. Ο HAL, ένας Ευρετικά Προγραμματισμένος Αλγοριθμικός Υπολογιστής –μια εξελιγμένη μορφή Τεχνητής Νοημοσύνης (TN)– προκειμένου να διασφαλίσει την επιτυχία της αποστολής που έχει αναλάβει, όταν κατάλαβε ότι αυτή κινδυνεύει, αποφάσισε να σκοτώσει το πλήρωμα του διαστημόπλοιου μέσα στο οποίο ήταν εγκατεστημένος, και να αποκτήσει τον έλεγχο. [ΗΘΙΚΗ, 2019]

Φιλοσοφία και Νευροεπιστήμες, Εργαστήριο: Dasein Lab, Αθήνα, 2011. DOI: 10.13140/RG.2.2.21334.70727

Στην εισήγηση επιχειρώ μια αποτύπωση του πεδίου σύγκλισης της χαϊντεγκεριανής φαινομενολογίας και των σύγχρονων θεωρήσεων της γνωσιακής επιστήμης και νευροεπιστήμης για την ανθρώπινη νόηση.

Philosophia -  Annual Journal of the Research Centre for Greek Philosophy of the Academy of Athens, v.41, pp 319-321, 2011. ISSN 1105-2120

In my thesis I attempt, on one hand, to classify some main problems of the philosophy of mind (as intentionality- the body mind problem- qualia and subjective experience of the world). Οn the other hand, I am trying to formulate a hypothesis for the naturalistic foundation of human mind and intelligence.

Σύμφωνα με τον Σαρτρ, οι άνθρωποι βιώνουμε μια διαρκή κατάσταση υπαρξιακής αγωνίας, επειδή όντας «καταδικασμένοι» να ορίζουμε ελεύθερα οι ίδιοι τον σκοπό μας, σε κάθε στιγμή της ζωής μας καλούμαστε να κάνουμε επιλογές που καθορίζουν τελικά το ποιοι είμαστε. [BOOK PRESS, 2020]

Εργαστήριο Dasein Lab, 2010

Μια εισαγωγή στην Χαϊντεγκεριανή Τεχνητή Νοημοσύνη με αφορμή την μετάφραση στα ελληνικά της εισήγησης του Hubert Dreyfus (2007): «Γιατί Απέτυχε η Χαϊντεγκεριανή Τεχνητή Νοημοσύνη και πώς για την επιδιόρθωσή της θα πρέπει να γίνει πιο Χαϊντεγκεριανή».

Εργαστήριο Dasein Lab, 2010

Στο πρώτο μέρος της εισήγησης του Hubert Dreyfus παρουσιάζεται η προϊστορία και η σχέση της έρευνας της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) με την φιλοσοφία καθώς και οι αποτυχίες της συμβολικής - αναπαραστασιακής τεχνητής νοημοσύνης και της πρώιμης Χαϊντεγκεριανού τύπου ΤΝ που βασίστηκε στη συμπεριφορά.

Εργαστήριο Dasein Lab, 2010

Στο δεύτερο μέρος της εισήγησης του Hubert Dreyfus, περιγράφονται οι πρώτες -Χαϊντεγκεριανής κατεύθυνσης- προσπάθειες, για τον προγραμματισμό αυτού που ο Heidegger ονομάζει «προχειρότητα» αλλά και για την μετατροπή της θεωρίας για ενταγμένη και ενσώματη νόηση σε εφαρμοσμένο ερευνητικό πρόγραμμα.