Περιγραφή: Στο μάθημα προσεγγίζονται ζητήματα σχετικά με τον περιγραφικό και αξιολογικό χαρακτήρα της γλώσσας καθώς και ζητήματα που αφορούν στην προθετικότητα και την έκφραση των νοητικών φαινομένων. Δίνεται έμφαση στην απεικονιστική θεωρία του νοήματος καθώς και στην θεωρία του νοήματος της γλώσσας κατά τη χρήση της και αναλύεται ο χαρακτήρας των ηθικών και αισθητικών όρων.

Είδος Μαθήματος: Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Απόφοιτους ΑΕΙ

Διδακτικές Ώρες: 8

Φορέας: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / Ακαδημία Πλάτωνος / MIS: 364499

Έτος: 2013

Status: Κλειστό

Syllabus (συνοπτικά):

Γλώσσα και κόσμος: Περιγραφικός χαρακτήρας της γλώσσας (για να περιγράψουμε ό,τι υπάρχει γύρω μας) και Αξιολογικός χαρακτήρας (για να πούμε τι θα έπρεπε, να μιλήσουμε για την ηθική, την ομορφιά και άλλα πράγματα που βρίσκονται έξω από τον κόσμο).
Ποιος είναι ο Wittgenstein και γιατί είναι τόσο σημαντικός φιλόσοφος;
Το φιλοσοφικό αδιέξοδο της εποχής του και η απόφασή του να ασχοληθεί με την φιλοσοφία
Το Tractatus (τα κύρια σημεία)
Η απεικονιστική θεωρία του νοήματος της γλώσσας
Ο Κύκλος της Βιέννης
Η θεωρία του νοήματος της γλώσσας κατά την χρήση της
Ο ρόλος της γλώσσας όταν μιλάμε για πράγματα όπως ο Θεός, το καλό και το κακό κλπ. (Η διάλεξη περί Ηθικής)

Γλώσσα και άνθρωπος: Η γλώσσα είναι ένα υποκατάστατο των φυσιολογικών αντιδράσεων. Το μωρό, για παράδειγμα, για να εκφράσει την πείνα του ξεσπάει σε κλάματα. Αργότερα, όμως, για να εκφράσει την πείνα του χρησιμοποιεί τη λέξη «πεινάω».
Ο κοινός τόπος φιλοσοφίας της γλώσσας και φιλοσοφίας του νου
Η γλωσσική και βιωματική κατευθυντικότητα του ανθρώπου προς τον κόσμο
Η Αναφορικότητα προς στον Κόσμο μέσω της γλώσσας
Οι προθετικές στάσεις και η έκφρασή τους (τύποι προθετικότητας – πεποιθήσεις – επιθυμίες κ.α)
Νοητικό Περιεχόμενο (διάκριση De Dicto – De Re)
Η Γλώσσα στο πλαίσιο του λογικού συμπεριφορισμού (Ryle)
Η διάκριση νοήματος- σημασίας- νοητικού περιεχομένου

Γλώσσα και ηθική: Η αναζήτηση του ύψιστου αγαθού και η πλάνη της γλώσσας, συνάγοντας προτάσεις του Πρέπει από προτάσεις του Είναι.
Η επιφανειακή γραμματική και η γραμματική βάθους.
Η θεωρία της ηθικής επιταγής και ο συγκινησιακός χαρακτήρας της αξιολογικής κρίσης.
Λέξεις με αξιολογική φόρτιση: πχ. Δολοφόνος, Τρομοκράτης, Αριστοκράτης, Καλλιτέχνης, κ.α.
Μια μικρή επισκόπηση στις κύριες ηθικές θεωρίες (κανονιστική - ωφελιμιστική προσέγγιση)
Η ιδιωματική, ενδοϊδιωματική και διαϊδιωματική λειτουργία της γλώσσας
Ο επιτακτικός και καθολικός χαρακτήρας της ηθικής γλώσσας

Απορίες - Συζήτηση