Ηθική και Τεχνολογία
Περιγραφή: Στο μάθημα εξετάζονται τα κύρια προβλήματα της Ηθικής της Τεχνολογίας καθώς και ορισμένα βασικά οντολογικά ζητήματα που σχετίζονται με το συγκεκριμένο θέμα. Συγκεκριμένα προσεγγίζονται τα ζητήματα: τι είναι Τεχνολογία, πώς αυτή καθορίζει τον πολιτισμό και ποια συγκεκριμένα ηθικά διλήμματα εγείρονται από την επίδρασή της τόσο στην καθημερινή μας ζωή, όσο και από την ενδεχόμενη επίδρασή της στις μελλοντικές γενιές.
Στη συνέχεια το μάθημα εστιάζεται σε προβλήματα εφαρμοσμένης ηθικής από διάφορους τεχνολογικούς κλάδους, με έμφαση στους κλάδους πληροφορικής, τεχνητής νοημοσύνης, βιοτεχνολογίας, βιονικής, τεχνολογίας της επιτήρησης, τεχνολογίας της εκμετάλλευσης φυσικών πόρων, τεχνολογία της υγείας κ.α.
Είδος Μαθήματος: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα
Διδακτικές Ώρες: 39
Φορέας: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / ΦΠΨ
Έτος: 2012 - 2013 - 2014 - 2015
Status: Κλειστό
Ψηφιακή Τάξη: http://eclass.uoa.gr/courses/PPP566/
Syllabus (συνοπτικά):
Εισαγωγή στις βασικές έννοιες. Τι είναι τεχνολογία; Τι είναι επιστήμη; Σύγκλιση Επιστήμης και Τεχνολογίας. Ηθική της τεχνολογίας. Περίγραμμα σύγχρονων και διαχρονικών προβλημάτων. Σχέδιο και περιγραφή μαθήματος.
Έχει η τεχνοεπιστήμη apriori αξιολογικό πρόσημο. Ποιο είναι το spectrum των θεωριών που την αξιολογούν; Είναι η σύγκρουση τεχνολογικού πολιτισμού και φύσης, πραγματικό ή ψευδές πρόβλημα; Από τον τεχνικισμό στον πριμιτιβισμό. Ο Thoreau και οι σύγχρονοι αρνητές Ξεπερνώντας την ανθρώπινη φύση. Από τον Oscar Pistorius στον Ironman και τι θα έλεγε ο Αριστοτέλης για την σύγχρονη τεχνολογία και τον τρανσουμανισμό; Συσχέτιση των ηθικών στάσεων με τις πολιτικές κατευθύνσεις.
Από τον Αριστοτέλη στον Heidegger: Μια οντολογική προσέγγιση της Τεχνολογίας και της Τεχνικής. Τι είναι ο τεχνολογικός τρόπος σκέψης; Ποιες οι διαφορές κατασκευής και παραγωγής; Μπορεί να θεωρηθεί η τεχνολογία ως έκφραση της βούλησης για δύναμη; Ποια είναι –αν υπάρχει- τελικά η «ουσία» της τεχνολογίας;
Πώς θεμελιώνεται εντέλει κανονιστικά μια τεχνολογική ηθική; Ο πολυμερισμός της ευθύνης και η υπεύθυνη ανάπτυξη. Τα κύρια προβλήματα.
Εφαρμοσμένη Ηθική: Η Τεχνολογία στην Ψηφιακή Εποχή: Από την Τεχνολογία της Επιτήρησης στο Διαδίκτυο και από τον Bentham στον Foucault. Τι συμβαίνει με τα «προσωπικά» δεδομένα; Ποια είναι τα νέα προβλήματα που προκύπτουν από τη χρήση του διαδικτύου και πώς μπορούμε να τοποθετηθούμε απέναντι σε αυτά;
Εφαρμοσμένη Ηθική: Το νέο περιβάλλον των Social Media και τα προβλήματα που εγείρονται. Πώς αξιολογείτε το Downloading και το Μοίρασμα Αρχείων; (Άσκηση)
Ιστορική εξέλιξη μίας φιλοσοφικής και επιστημολογικής παράδοσης (από τον Condorcet και τον Comte μέχρι τους Bachelard, Canguilhem, Foucault), καθώς και τους προβληματισμούς και τις μεθόδους γύρω από τον ρόλο της επιστήμης-τεχνολογίας στη διαμόρφωση του υποκειμένου ή και της κοινωνίας.
Ανθρώπινη Νόηση vs Τεχνητής Νοημοσύνης. Μπορεί να υπάρξουν ηθικές μηχανές; Οι νόμοι της ρομποτικής και η μηχανική παραγωγή αξιολογικών κρίσεων. Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα στα μεταφυσικά του θεμέλια.
Εφαρμοσμένη Ηθική: Βιοτεχνολογία, πατεντάρισμα γονιδίων, ευγονική και το πρόβλημα της «ταυτότητας». / Το ιδανικό της υγείας, οι φαρμακοβιομηχανίες και η θεραπευτική κανονικοποίηση.
Ζητήματα Φιλοσοφίας της Τεχνολογίας και Μεταηθική.
Συμπεράσματα – Παρουσιάσεις εργασιών.
Εκδήλωση ενδιαφέροντος για το syllabus του μαθήματος